Το πατρικό μου σπίτι ήταν πάντοτε (ακόμη είναι δηλαδή) γεμάτο βιβλία˙ άλλα ορατά στις βιβλιοθήκες και τα κομοδίνα, άλλα κρυμμένα και κάπως παραχωμένα στις ντουλάπες και τα συρτάρια. Όλα διέθεταν την εξέχουσα θέση τους και εκεί που έλεγες «μα δεν χωράει πια άλλο βιβλίο», δεν ξέρω πώς, αλλά κάτι γινόταν και συνεχώς υπήρχε χώρος για κάθε καινούργιο τίτλο που έβρισκε τον δρόμο του προς τα ράφια. Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το σπίτι με τα ασφυκτικά στριμωγμένα βιβλία, που μάλλον φαντάζει ο απόλυτος εφιάλτης για κάθε λάτρη του μινιμαλισμού, χαμένη στην υπέροχη μυρωδιά των σελίδων τους μπόρεσα να αντιληφθώ από πολύ νωρίς τα όσα προσφέρει απλόχερα η ανάγνωση και η γραφή, να γίνω μέτοχος της μαγείας τους, να σεβαστώ και να αναγνωρίσω όλους τους τρόπους με τους οποίους τα βιβλία μπορούν να σε σώσουν ξανά και ξανά αν τους το επιτρέψεις.
Κατά τη διάρκεια του φετινού Μάρτη, ωστόσο, συνειδητοποίησα ότι όχι μόνο δεν είχα επίγνωση όλων των τρόπων με τους οποίους τα βιβλία είναι ικανά να σε βοηθήσουν και να σε προστατεύσουν, αλλά και ότι κάποιοι από αυτούς κανονικά δε θα έπρεπε να χρειάζεται να υπάρχουν. Αλλά στην τελική τι το κανονικό έχει ο πόλεμος;
Λίγες μέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Lev Shevchenko(ЛевШевченко), κάτοικος της περιοχής του Κιέβου, δημοσίευσε δύο φωτογραφίες στους προσωπικούς του λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες πολύ γρήγορα έκαναν τον γύρο του κόσμου. Στις εν λόγω φωτογραφίες απεικονίζονται τα παράθυρα γειτόνων του, οι οποίοι έχουν τοποθετήσει σε αυτά στοίβες με βιβλία αντί για σακιά με άμμο, με την ελπίδα ότι θα τους προφυλάξουν από τα θραύσματα των τζαμιών. Τα βιβλία, λοιπόν, αποδεικνύουν ότι δεν παύουν να είναι χρήσιμα ακόμα και υπό τις πιο επικίνδυνες και δυσχερείς συνθήκες.Μετατρέπονται σε μέσο άμυνας,γίνονται ανάχωμα των σπασμένων γυαλιών, των σφαιρών, ίσως εν μέρει και του φόβου, και σώζουν τις ανθρώπινες ζωές όχι μεταφορικά αυτή τη φορά, όχι με τις λέξεις και τις ιδέες που φέρουν, αλλά απολύτως κυριολεκτικά, καθώς γίνονται υλική αντί για πνευματική ασπίδα.
Αν και στις φωτογραφίες που τράβηξε ο Lev Shevchenko δεν είναι διακριτοί ούτε οι τίτλοι, αλλά ούτε και τα ονόματα των συγγραφέων εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο έχουν τοποθετηθεί τα βιβλία, μονάχα ένα όνομα καταφέρνει και ξεχωρίζει από μία ογκώδη και σκληρόδετη έκδοση -αυτό του Glazunov. ΟIlya Glazunov ήταν ένας Ρώσος αμφιλεγόμενος και δημοφιλής καλλιτέχνης, γεννημένος στο Leningrad το 1930. Έζησε την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και σταδιακά έγινε κομμάτι της αναδυόμενης τάξης στη Ρωσία κατά τη δεκαετία του 1990, που επιζητούσε την πολυτέλεια και το ρωσικό εθνικό «μεγαλείο», ενώ ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Putin και των πολιτικών του. Το ότι πλέον ένα βιβλίο με τα έργα του χρησιμοποιείται ανάμεσα σε άλλα όχι για να γίνει αντικείμενο μελέτης, αλλά για να προστατευτούν Ουκρανοί πολίτες από τον ρωσικό στρατό, μαρτυρά ακόμα πιο έντονα το χειρότερο είδος ειρωνείας˙ αυτού που δημιουργεί η πολεμική σύγκρουση.
