Με αφορμή το βιβλίο του ΑΝΤΡΕΣ ΤΡΑΠΙΕΓΙΟ «ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ
ο συγγραφέας πίσω από τον ήρωα», εκδόσεις Μεταίχμιο.
Συνεχίζοντας για τον Θερβάντες από εκεί που είχα σταματήσει στον προηγούμενο cineπαρμένο, μπορώ να πω πως έμεινα έκπληκτος με την αφορμή που έκανε τον Θερβάντες να γράψει και να ολοκληρώσει άρον άρον το 2ο μέρος του Δον Κιχώτη. Όπως μας ενημερώνει ο βιογράφος του ΑΝΤΡΕΣ ΤΡΑΠΙΕΓΙΟ, έγραψε μέσα σε τέσσερις μήνες δεκαπέντε κεφάλαια και τον αριστουργηματικό πρόλογο του βιβλίου, κατορθώνοντας ταυτόχρονα να ανοίξει ιστορικούς και αιώνιους – όπως αποδείχθηκε – δρόμους για αυτό που λέμε Μυθιστόρημα.
Του κλέβουν την ιδέα του ήρωα Κιχώτη! Να σημειώσουμε, ότι τότε ήταν κοινή πρακτική η ιδιοποίηση, η αντιγραφή ή και η συνέχιση ιδεών και ιστοριών άλλων συγγραφέων. Αλλά εδώ είχαν να κάνουν με τον μεγαλύτερο μυθιστοριογράφο όλων των εποχών. Δεν το ήξεραν βέβαια και ούτε ο Θερβάντες το πίστευε αυτό για τον εαυτό του.
Συγκεκριμένα, το φθινόπωρο του 1614 κυκλοφορεί με την υπογραφή κάποιου τυχάρπαστου Αβεγιανέδα βιβλίο με ήρωα έναν άλλο Κιχώτη, «πλαστό». Η είδηση ήταν απίστευτο πλήγμα για τον Θερβάντες. Πολύ μεγαλύτερο από το γεγονός ότι δεν τον δεχόταν στα λογοτεχνικά στέκια της εποχής ή ότι η μια αδελφή του ήταν πόρνη και η άλλη καλόγρια ή ότι η ζωή του ήταν μια αποτυχία. Αγανακτεί πραγματικά και νιώθει να χάνει τον ήρωα μέσα από τα χέρια του. Και να φανταστείτε ότι είχε μόνο ένα χέρι, αφού το άλλο το είχε χάσει στην ιστορικότερη ναυμαχία όλων των εποχών. Τα συναισθήματα αγανάκτησης του Θερβάντες τον οδηγούν σε απίστευτη πνευματική παραγωγικότητα και τον Φεβρουάριο του 1615 ολοκληρώνει το απόλυτο μυθιστόρημα του Δον Κιχώτη.
Η τεχνική του Θερβάντες μετατρέπει σε λογοτέχνημα ένα γεγονός που δεν μπορούσε να το αντιμετωπίσει αντικειμενικά. Μα να του κλέψουν τον πνευματικό του ήρωα! Εγκαινιάζει τα πολλαπλά επίπεδα αφήγησης, βάζει τον Δον Κιχώτη και τον Σάντσο να μαθαίνουν για την ύπαρξη των ανθρώπων που χρησιμοποιούν τα ονόματά τους και με χιούμορ αρχίζουν να επιχειρηματολογούν ώστε να ξεδιαλύνουν τη δολοπλοκία. Βάζει στο δρόμο του πραγματικού, δικού του Δον Κιχώτη έναν άνθρωπο που ισχυρίζεται ότι συναντήθηκε και μίλησε με τον ήρωα του Αβεγιανέδα, τον «πλαστό» Κιχώτη. Βάζει τον αυθεντικό και δικό του Δον Κιχώτη να βγάζει με ευγένεια από την πλάνη του τον συνομιλητή του βάζοντας πλέον στη θέση του τον πλαστό Κιχώτη και τον τυχάρπαστο συγγραφέα.
Με αυτό τον τρόπο ο «πλαστός» Κιχώτης ήταν τελικά ένα ευτυχές γεγονός για τον Θερβάντες γιατί – όπως μας λέει ο βιογράφος του – υποχρεώνει τους ήρωες του Θερβάντες να είναι περισσότερο ο εαυτό τους. Ταυτόχρονα οδηγεί τον Θερβάντες μακριά από την έμφυτη μελαγχολία του αναγκάζοντάς τον να δημιουργεί λογοτεχνία και λογοτεχνική κριτική στην ίδια σελίδα.
Έτσι ο Θερβάντες μας δίνει την τελική μορφή του Δον Κιχώτη, δηλαδή την απόλυτη μεταφορά για την ανθρώπινη ζωή και κυρίως για τη φιλία και την αλληλεγγύη. Διαβάστε απλώς τον Δον Κιχώτη. Εκεί έχουν ειπωθεί τα πάντα !
Ο βιογράφος του μας ενημερώνει πως στη ζωή του ο Θερβάντες, δύο πράγματα δεν εγκατέλειψε ποτέ… τη φτώχεια του και το χαρακτηριστικό του χιούμορ. Πέθανε τον Απρίλιο του 1616 λίγες μέρες μετά το θάνατο του Σαίξπηρ (άσχετο αλλά γεγονός).
